Normy
Oferowane produkty posiadają wszystkie potrzebne atesty i normy konieczne do sprzedaży na terenie Unii Europejskiej. Znajomość norm i zasad ich używania w kontekście znakowania produktów ochrony osobistej pozwala użytkownikowi danego produktu lepiej ocenić cechy produktu i dobrać go pod kątem wykonywanego zajęcia. Informacje dotyczące norm zostały podzielone na grupy zgodnie z podziałem produktów, do których się odnoszą. Jeśli dana norma ma zastosowanie w więcej niż jednej grupie produktów, została przyporządkowana do grupy, w której częściej występuje. Produkty posiadające deklaracje zgodności i zgodne z dyrektywą unijną znakowane są za pomocą symbolu . Fakt zgodności określonego produktu z daną normą zaznaczany jest za pomocą umieszczenia na produkcie (metce/wszywce) numeru danej normy. Część norm posiada piktogramy - graficzne ilustracje podstawowych własności kryjących się za daną normą. W takim wypadku również stosowny piktogram zostaje umieszczony na produkcie. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi poszczególnych kategorii ochrony.
UWAGA! Wszystkie informacje i opisy zaprezentowane zostały jedynie w celach informacyjnych. Pomimo dołożenia starań, informacje te mogą zawierać błędy lub nieścisłości. Opisy te nie mogą być jedynym źródłem informacji o doborze produktów ochrony osobistej. Zaleca się zapoznanie użytkownika z treścią źródłową norm, do których odwołuje się poniższy tekst.
Obuwie ochronne
Obuwie ochronne najczęściej przeznaczone jest do ochrony przed kilkoma rodzajami zagrożeń jednocześnie. Podstawowym zadaniem obuwia ochronnego jest ochrona stóp i nóg przed uszkodzeniami mechanicznymi lub chemicznymi, jak również przed oparzeniami, szkodliwym działaniem niskich i wysokich temperatur lub też wilgoci.
Parametry ochronne zależą przede wszystkim od materiałów użytych do produkcji obuwia, jak również od konstrukcji i ewentualnego wyposażenia dodatkowego, takiego jak wkładki antyprzebiciowe, ochrony kostki itp.
Zapewnienie odpowiedniej ochrony nóg ma decydujący wpływ na bezpieczeństwo i komfort podczas poruszania się pracownika w miejscu pracy.
Wykaz norm dla grupy ochrona nóg
EN13287
Środki ochrony indywidualnej. Obuwie. Metoda badania odporności na poślizg.
Norma określa metody badania odporności na poślizg obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego z typowymi podeszwami. Z zakresu objętego normą wyłączono obuwie do specjalnych celów wyposażone w kolce, metalowe kołki lub inne podobne elementy.
EN14404
Środki ochrony indywidualnej. Ochraniacze kolan do pracy w pozycji klęczącej.
Norma ustala wymagania dla ochraniaczy kolan przewidzianych do pracy w pozycji klęczącej. Określone są wymagania dotyczące oznakowania ochraniaczy kolan oraz informacji, jaka ma być dostarczana przez producenta.
Opisano metody badań i określono poziomy skuteczności ochrony. W przypadku gdy zadeklarowano ochronę przed dodatkowymi zagrożeniami, mogą być również stosowane wymagania skuteczności ochrony podane w innych normach. Z zakresu objętego normą wyłączono ochraniacze kolan, które stanowią środki medyczne lub są przeznaczone do celów sportowych.
EN20344
Środki ochrony indywidualnej. Metody badania obuwia.
Norma określa metody badania obuwia przeznaczonego do ochrony indywidualnej. Określono również wymagania dotyczące całego obuwia, wierzchu, podszewki, języka, podpodeszwy i podeszwy.
Norma ta może być stosowana tylko w ścisłym powiązaniu z normami EN20345, EN20346 i EN20347, które precyzują wymagania w stosunku do obuwia w zależności od poziomów występujących specyficznych zagrożeń.
Każdy typ obuwia bezpiecznego musi być oznakowany w sposób nieścieralny i czytelny – poprzez stemplowanie lub znakowanie na gorąco, zawierające następujące informacje : rozmiar, numer obuwia, oznaczenie typu według producenta, znak firmowy producenta, data produkcji (kwartał i rok), odniesienie do numerów normy europejskiej, odpowiedni symbol/symbole oznaczające właściwości ochronne lub (jeśli ma to zastosowanie), odpowiednią kategorię (SB, S1…S5).
Oznaczenia, którą mogą występować na obuwiu:
A | obuwie antyelektrostatyczne |
AN | ochrona kostki |
C | obuwie przewodzące |
CI | izolacja spodu od zimna |
CR | odporność wierzchu na przecięcie |
E | absorpcja energii w części piętowej |
ESD | rezystancja elektryczna pomiędzy 0,75 – 35 MOhm |
FO | odporność podeszwy na olej napędowy |
HI | izolacja spodu od ciepła |
HRO | odporność podeszwy na kontakt z gorącym podłożem do 300 (±5)°C |
M | ochrona śródstopia |
P | odporność spodu na przebicie siłą 1100 N |
SRA | odporność na poślizg na podłożu ceramicznym pokrytym roztworem laurylosiarczanu sodu (NaLS) |
SRB | odporność na poślizg na podłożu ze stali pokrytym glicerolem |
SRC | odporność na poślizg na obydwu w/w podłożach (SRA+SRB) |
WR | odporność całego obuwia na wodę |
WRU | odporność części wierzchniej na przepuszczalność i absorpcję wody |
Antistatic | antyelektrostatyczność |
W zakresie obuwia dla służb pożarniczych stosowane oznakowanie musi być zgodne z poniższą listą:
F | Wysokie obuwie dla strażaków, |
FP | Wysokie obuwie dla strażaków z podeszwą odporną na przebicie, |
FA | Wysokie obuwie dla strażaków posiadające właściwości antyelektrostatyczne, |
FAP | Wysokie obuwie dla strażaków posiadające właściwości antyelektrostatyczne, podeszwa odporna na przebicie. |
W wypadku odporności antyprzecięciowej do ręcznych pilarek łańcuchowych definiuje się klasy odporności 0,1,2 oraz 3.
Protektor izolujący określany jest za pomocą klasy 00,1,2,3,4.
Wymagania określone w tych normach mogą być podzielone na trzy kategorie:
- SB lub S1 do S5 (obuwie bezpieczne),
- PB lub P1 do P5 (obuwie ochronne),
- O1 do O5 (obuwie zawodowe).
Buty wykonane z dowolnego materiału zaliczone do kategorii SB (definiowane przez normę EN20345) i PB (norma EN20346) posiadają podstawowe własności zabezpieczające.
Kategorie obuwia bezpiecznego z najczęściej stosowaną kombinacją wymagań normy EN ISO 20345:2011*:
SB | Podstawowe właściwości (m.in. podnosek wytrzymały na uderzenia z energią 200 J oraz zgniecenia do 15kN) |
S1 | Podstawowe właściwości+Zamknięty obszar pięty + Właściwości antyelektrostatyczne + Absorpcja energii w części piętowej + Odporność podeszwy na olej napędowy. |
S2 | Jak dla S1 + Odporność części wierzchniej na przepuszczalność i absorpcję wody. |
S3 | Jak dla S2 + Odporność spodu na przebicie + Urzeźbienie podeszwy. |
S4 | Podstawowe właściwości + Zamknięty obszar pięty + Właściwości antyelektrostatyczne + Absorpcja energii w części piętowej + Odporność podeszwy na olej napędowy. |
S5 | Jak dla S4 + Odporność spodu na przebicie + Urzeźbienie podeszwy. |
SBH | oznaczenie kategorii obuwia bezpiecznego hybrydowego. |
*dodatkowe instrukcje w przepisach wg normy EN20345
Kategorie obuwia zawodowego z najczęściej stosowaną kombinacją wymagań normy EN ISO 20347:2012:
OB | Podstawowe właściwości. |
O1 | Podstawowe właściwości + Zamknięty obszar pięty + Właściwości antyelektrostatyczne + Absorpcja energii w części piętowej. |
O2 | Jak O1 + Odporność części wierzchniej na przepuszczalność i absorpcję wody. |
O3 | Jak O2 + Odporność spodu na przebicie + Urzeźbienie podeszwy. |
O4 | Podstawowe właściwości + Zamknięty obszar pięty + Właściwości antyelektrostatyczne + Absorpcja energii w części piętowej. |
O5 | Jak dla O4 + Odporność spodu na przebicie + Urzeźbienie podeszwy. |
OBH | oznaczenie kategorii obuwia zawodowego hybrydowego. |
*dodatkowe instrukcje w przepisach wg normy EN20347
EN20345
Środki ochrony indywidualnej. Obuwie bezpieczne.
Norma określa, w odniesieniu do normy EN20344, wymagania podstawowe i dodatkowe dla obuwia bezpiecznego do użytku w pracy, oznaczonego literą „S”.
Obuwie definiowane przez normę musi być wyposażone w podnosek bezpieczeństwa, który ma chronić przed uderzeniami o maksymalnym poziomie energii rzędu 200 J i przed ściskaniem przy użyciu siły 15 kN.
Szczegóły podziału obuwia wchodzącego w skład tej specyfikacji znajduje się w opisie normy EN20344.
EN20346
Środki ochrony indywidualnej. Obuwie ochronne.
Norma w odniesieniu do normy EN20344 określa wymagania podstawowe i dodatkowe dla obuwia ochronnego do użytku w pracy, oznaczonego literą „P”. Obuwie definiowane przez normę musi być wyposażone w podnosek bezpieczeństwa, który ma chronić przed uderzeniami o maksymalnym poziomie energii rzędu 100J i przed ściskaniem przy użyciu siły 10 kN.
Szczegóły podziału obuwia wchodzącego w skład tej specyfikacji znajduje się w opisie normy EN20344.
EN20347
Środki ochrony indywidualnej. Obuwie zawodowe.
Norma w odniesieniu do normy EN20344 określa wymagania podstawowe i dodatkowe dla obuwia zawodowego do użytku w pracy, oznaczonego symbolem „O”. Obuwie to różni się tym od obuwia bezpiecznego, że nie jest wyposażone w podnoski bezpieczeństwa chroniące przed uderzeniami i przed ściskaniem.
Szczegóły podziału obuwia wchodzącego w skład tej specyfikacji znajduje się w opisie normy EN20344.
EN61340-4-3
Elektryczność statyczna. Znormalizowane metody badań do określonych zastosowań – Obuwie.
W normie podana została metoda określania rezystancji elektrycznej obuwia używanego do zapobiegania naelektryzowaniu ciała człowieka, przeznaczoną do stosowania zarówno przez producentów, jak i użytkowników obuwia. Opisaną metodę pomiaru rezystancji elektrycznej samego obuwia przewidziano jako badania odbiorcze nowego obuwia. Obuwie izolacyjne nie zostało objęte zakresem – pomimo, że dana technika pomiaru rezystancji daje się do niego zastosować.
EN61340-5-1
Elektryczność statyczna. Ochrona przyrządów elektronicznych przed elektrycznością statyczną. Wymagania ogólne.
Norma określa wymagania adm. i techn. niezbędne do tworzenia, wdrażania i utrzymywania programu ochrony przed elektrycznością statyczną. Obejmuje następujące obszary: produkcja, przetwarzanie, montaż, instalowanie, pakowanie, etykietowanie, eksploatacja, badanie, kontrola i inne czynności związane z obsługą elektrycznych i elektronicznych elementów, zespołów i urządzeń wrażliwych na wyładowania elektrostatyczne o napięciu progowym 100 V Modelu Ciała Człowieka lub większym. Nie stosuje się do urządzeń zagrożonych wybuchem inicjowanym elektrycznie, łatwopalnych cieczy, gazów i proszków.
EN381-3
Odzież ochronna dla użytkowników pilarek łańcuchowych przenośnych. Metoda badania obuwia.
Norma określa metody badania odporności obuwia na przecięcie piłą łańcuchową.
Metody badania odporności na przecięcie piłą łańcuchową innych rodzajów ochron stóp i nóg (np. getrów) określono w innych normach.
Zakresem normy objęte jest jedynie obuwie ze zintegrowaną ochroną przed przecięciem.
EN381-5
Odzież ochronna dla użytkowników pilarek łańcuchowych przenośnych. Wymagania dotyczące ochron nóg.
Norma należy do norm dotyczących środków ochrony indywidualnej, przeznaczonych do ochrony przed zagrożeniami występującymi w trakcie użytkowania ręcznych pilarek łańcuchowych.
UWAGA: Żadne środki ochrony nie mogą zapewnić 100% ochrony przed przecięciem spowodowanym przez ręczną pilarkę łańcuchową. Niemniej jednak doświadczenia wykazały, że można wyprodukować środki ochrony, które zapewniają pewien stopień ochrony.
- A – klasa odporności na przecięcie przy prędkości łańcucha (0-3)
- X – typ powierzchni antyprzecięciowej (A,B,C)
Zakres ochron dla nóg określany jest przez trzy litery A,B,C określający powierzchnię materiału pokrywającego zespół antyprzecięciowy.
EN17249
Obuwie bezpieczne odporne na przecięcie piłą łańcuchową.
Podano wymagania dotyczące obuwia bezpiecznego odpornego na przecięcie piłą łańcuchową. Omówiono klasyfikację, wymagania, znakowanie oraz podawane informacje.
Norma powinna być stosowana łącznie z normami EN20345, EN20344 oraz 381-3.
Norma wyklucza określone modele cholewki (dopuszczalne są tylko modele oznaczone literami C, D oraz E, przy czym zwiększono wymaganą, minimalną wysokość cholewki w modelu C). Dodatkowo określona została konieczność wyposażenia obuwia w podnoski bezpieczne.
Obuwie ESD
Elektryczność statyczna jest popularnym, wieloznacznym terminem na określenie zarówno ładunku elektrostatycznego (ES), jak i zjawisk jego powstawania, kumulowania i zaniku.
Szczególną formą zaniku ładunku ES są wyładowania elektrostatyczne (ang. ESD – ElectroStatic Discharge), czyli krótkie impulsy prądowe pojawiające się w przestrzeni pomiędzy obiektami o odpowiednio dużej różnicy potencjałów elektrostatycznych, prowadzące do całkowitego lub częściowego zaniku ładunku ES na tych obiektach.
Ponieważ czas trwania wyładowań jest stosunkowo krótki, od kilkudziesięciu nanosekund do kilkuset mikrosekund, to dochodzi do powstawania impulsów o bardzo dużych mocach, wystarczających do zapłonu atmosfer wybuchowych, rażenia pracowników, uszkodzeń przyrządów półprzewodnikowych. Przez zagrożenia elektrostatyczne rozumie się potencjalną możliwość zaistnienia wymienionych skutków wyładowań elektrostatycznych.
Skutki elektryzacji są szczególnie dotkliwie odczuwane zimą, w nieklimatyzowanych, ogrzewanych centralnie pomieszczeniach, gdy wilgotność względna powietrza, w ekstremalnych warunkach, spada nawet do kilkunastu procent. Warunki takie, na skutek znacznego wzrostu rezystancji (oporu elektrycznego) materiałów, sprzyjają powstawaniu ładunku elektrostatycznego oraz utrzymywaniu stanu naelektryzowania przez rozpatrywany materiał lub obiekt. Duży wpływ na poziom zagrożenia powstającego w środowisku pracy mają m.in. niewłaściwie dobrane środki ochrony indywidualnej człowieka. Z jednej strony, mogą one bowiem zapewniać niewystarczająco skuteczną ochronę człowieka przed zewnętrznym oddziaływaniem elektryczności statycznej, z drugiej zaś – mogą powodować niebezpieczne naelektryzowanie jego ciała.*
Dzięki obuwiu chroniącemu przed efektem ESD zapobiega się elektrycznemu naładowaniu osoby noszącej obuwie np. wskutek tarcia w trakcie chodzenia po niektórych powierzchniach, a tym samym zapobiega się niebezpiecznym wyładowaniom elektrostatycznym. Z drugiej strony, jeżeli dochodzi do rozładowania elektrostatycznego lub kontaktu pracownika z wysokim napięciem, to dzięki oporowi minimum 0,75 MΩ łagodzone są tego skutki.
Obuwie ESD powinno się stosować, jeżeli zachodzi konieczność zapobiegania naładowaniu elektrostatycznemu pracownika poprzez odprowadzenie ładunków. Występowanie czynników takich jak klimat, stopień zabrudzenia, właściwości materiałowe, odporność powierzchni, konstrukcja buta pogarszają lub polepszają właściwości buta ESD.